15 Mayıs 2011 Pazar

İletişim Çağında İletişimsizlik Paradoksu



Devir güya iletişim devri. Cep telefonları, televizyon, radyo, bilgisayarlar, laptoplar, netbooklar, Ipadler vb. dört bir yanımızı sarmış durumda. Cep telefonumuzu bir gün evde unutsak, o gün sanki bir uzvumuzdan olmuşuz gibi hissediyoruz kendimizi, adeta o gün nefes alamıyoruz. Çoğu kişi "internetsiz bir hayat düşünemiyorum" derken, kimisinin hayatı çoktan internet olmuş durumda.

Ben farklı bir konuya değinmek istiyorum ilk yazıda, daha doğrusu bir tespitte bulunmak istiyorum, konumuz: İletişim çağında iletişimsizlik paradoksu!

Çağımızın hastalığı nedir diye sorulsa, direkt "tüketim" diyebilirim. Eşyaları tüketiyoruz, insanları, ilişkileri ve hatta kendimizi. Maddi ve manevi ne varsa kurutmuş durumdayız ve işin kötü tarafı bu durumun ne kadar farkındayız o da tartışılır. Bu tüketim çılgınlığından iletişim de nasibini almış durumda. Eminim hikaye tanıdık gelecek: Elinin altında her türlü iletişim teknolojisini barındıran birileri iletişimsizlikten, insanlardan kopmaktan, yanlış anlamalardan, birileriyle yakınlaştıkça onlardan daha çok uzaklaşmadan çok sık bahseder oldu. Eğer bu tarzda iletişim problemleriniz varsa, bunun tek sorumlusu sizsiniz çünkü klasik iletişim modeli olan " Mesajı gönderen A,  mesajı alan B ve mesaj" modeline göre bu durumu açıklayacak olursak, günümüzün iletişim problemi A'nın hem kendini hem de B'yi çoktan tüketmiş olduğu, arada sadece mesaj denen "iletkenin" olduğu yeni bir iletişimsizlik paradoksu problemidir. Eskiden A, B ve mesaj vardı, bugün mesaj var fakat A-B yok.

Buna canlı bir örnek vermek istiyorum: Mutlaka başınıza gelmiştir, arkadaşlar buluşurlar, bir araya gelirler, maksat muhabbettir fakat laf lafı bir türlü açamıyordur. Sonra birileri cep telefonuna sarar, tweet atar Facebook'a girer, internette dolaşır vs. İşte A'nın ve B'nin hem kendisini hem de karşısındaki çoktan tükettiği, mesaj fakirliği çeken, iletişim için bir araya gelen fakat bir türlü iletişim sağlanamayan, acil durum çıkış kapısı cep telefonu olan bir ortam. Şimdi böyle bir ortamda, tabii ki iletişim araçları ve sosyal medya mesaj yollamaktan çok, mesajın kendisi oluverirler! Bu düzeneğin son hali ise büyük bir ihtimalle artık A ve B'nin yanında mesajın da yok olduğu farklı bir dünyadır ki asıl kopuş işte o olacaktır.